ANKARA - Türkiye ile Moldova arasında Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalandı. 

Ekonomi Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Türkiye ile Moldova arasında müzakereleri 2011 Mayıs'ta başlatılan STA'nın, 11 Eylül 2014'de Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ile Moldova Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Andrian Candu tarafından Kişinev'de imzalandığı bildirildi. 

Türkiye'nin, AB üyesi olmayan Doğu Avrupa Bölgesi'ndeki ilk Serbest Ticaret Anlaşması olma özelliğini taşıyan STA, Türkiye ile Moldova arasındaki ticarette uygulanan gümrük tarifeleri ile tarife dışı engellerin kaldırılmasını öngörüyor. 

STA, tarafların kendi iç mevzuatına göre gerçekleştirecekleri onay işlemlerinin tamamlanmasının akabinde yürürlüğe girecek. STA'nın yürürlüğe girmesiyle birlikte ihracatçılar, Moldova pazarına tercihli giriş imkanı elde edecek. 

Sanayi ürünlerinde gümrük vergisi sıfırlanacak 

Moldova, 2013 itibarıyla yaklaşık 3,6 milyonluk nüfusu, 7,9 milyar dolarlık GSYH'sı, yüzde 8,9 seviyesindeki büyüme oranı, 2,5 milyar dolarlık ihracatı ve 2,6 milyar dolarlık ithalatı ile bölgesinde gelişen bir ekonomiye sahip. 

Moldova ayrıca, 2007'de yürürlüğe giren Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması (CEFTA) ile Arnavutluk, Bosna Hersek, Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Kosova ile bölgesinde oluşan serbest ticaret alanına dahil oldu. 

STA'nın yürürlüğe girdiği tarihte, gümrük tarifesi satır sayısı bakımından Moldova ile ihracatın yüzde 75'i, ithalatın yüzde 80'i, halihazırda ticarete konu ürünler bakımından ise ihracatın yüzde 84'ü ithalatın ise yüzde 93,3'ü gümrük vergisinden muaf olarak gerçekleştirilecek. 

5 yıllık geçiş döneminin sonunda ise tarife satır sayısı bakımından ihracatın yüzde 77'si, halihazırda ticarete konu olan ürünler bakımından ise ihracatın yüzde 95'i, gümrük vergisinden muaf bir şekilde oluşacak. 

Anlaşma uyarınca, taraflar, sanayi ürünlerinde karşılıklı olarak uygulanan tüm gümrük vergilerini 5 yıllık geçiş dönemi dahilinde tedricen sıfırlayacak. 

Türkiye'nin, sanayi ürünlerinde Moldova'ya karşı uyguladığı gümrük vergileri, STA'nın yürürlüğe girdiği tarihte sıfırlanacak. Moldova tarafı ise gümrük tarife satırı bakımından sanayi ürünlerinin yüzde 97'sinde Türkiye'ye karşı uyguladığı gümrük vergilerini STA'nın yürürlük tarihinde sıfırlayacak, bazı tekstil ve hazır giyim eşyası, ayakkabı, mobilyalar ile plastik ürünleri olmak üzere diğer sanayi ürünlerinde Türkiye'ye karşı uyguladığı gümrük vergilerini ise 3 veya 5 yıllık indirim takvimleri dahilinde tedricen sıfıra indirecek. 

Tarımda seçilmiş ürünlere kolaylık 

Tarım ürünlerinde ise taraflar, seçilmiş ürünler temelinde karşılık olarak taviz değişiminde bulundular. Anlaşma yürürlüğe girer girmez değer olarak Moldova'ya ihracatın yüzde 69'u, bu ülkeden ithalatın ise yüzde 89'u için tercihli pazara giriş imkanı sağlanacak. 

Moldova açısından önem arz eden şarap, ayçiçeği tohumu ve yağı, meyveler, bazı hububat ürünleri ile tütün ve işlenmiş tarım ürünlerinde Moldova'ya tarife kotası dahilinde gümrük vergisi indirimi veya muafiyeti uygulanacak. 

Türkiye açısından hassas olan canlı hayvan (koyun, keçi ve sığır) ile buğday, buğday unu ve zeytinyağı dahil olmak üzere tarife satırlarının yüzde 83'ünü oluşturan tarım ürünleri ise liberalizasyon kapsamı dışında bırakıldı. 

Buna karşılık Moldova tarafı, Türkiye'den ithal edilen belirli tarım ürünlerinde uyguladığı gümrük vergilerini, miktar limiti olmaksızın veya tarife kotası dahilinde sıfırlayacak. 

Türkiye ihracatı açısından önem arz eden, çikletler, alabalık, orkinos, incir, portakal, greyfurt, kayısı, zeytin, zeytinyağı, bitkisel katı ve sıvı yağlar, maya ve tütün gibi ürünlerin gümrük vergileri STA'nın yürürlüğe girişi ile sıfırlanacak. 

Türkiye menşeli işlenmiş tarım ürünlerinde (şekerli mamuller, çikolata, kek-bisküvi) ise tarife kotası dahilinde gümrük vergisi muafiyetli tercihli giriş imkanı elde edildi. 

500 milyon dolarlık dış ticaret hacmi 

Türkiye'nin geçen yıl Moldova'ya ihracatı 275 milyon dolar, bu ülkeden ithalatı ise 260 milyon dolar oldu. 

İki ülke arasında imzalanan STA ile iki ülke arasında ticaretin dengeli bir biçimde artırılması ve iş adamları arasında yeni işbirliği ve yatırım imkanlarının oluşturulması hedefleniyor.

Kaynak; Dünya Gazetesi