Elektrik, su, doğalgaz, telefon, internet gibi birçok mal veya hizmete ilişkin abonelik sözleşmelerinde tüketici lehine yeni dönem başladı.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın, bugün itibarıyla yürürlüğe giren "Abonelik Sözleşmeleri Yönetmeliği", tüketiciler açısından zaruri ihtiyaç haline gelen birçok mal veya hizmete ilişkin abonelik sözleşmelerinde tüketicilerin ekonomik çıkarlarının korunmasını amaçlıyor.
Tüketicinin tam bilgilendirilmesini esas alan ve tüketicinin hakkını gözeten uygulamaları içine alan yönetmeliğe göre, satıcı veya sağlayıcı, sunulan mal veya hizmete ilişkin tüketici ile bir abonelik sözleşmesi kurmak zorunda olacak ve abonelik sözleşmelerinin örneği tüketiciye verilecek.
Tüketicilerin haklarının, aldıkları mal veya hizmetin bedellerinin, tüketicilerin katlanacağı maliyetlerin neler olduğu, satıcı ve sağlayıcının sorumlulukları, tüketicinin oluşan zararlarının nasıl ve ne kadar sürede tazmin edileceği ayrıntılı olarak bu sözleşmelerde yer alacak.
Yeni düzenleme ile ön ödemeli hizmetler hariç olmak üzere hizmete ilişkin ücretlendirme işlemi hizmetin tüketiciye fiilen sunulmasıyla başlatılabilecek. Bu şekilde tüketiciye sunulmamış hiçbir hizmetin bedeli talep edilemeyecek.
Tüketicinin onayı olmadan sözleşme uzatımı yok
Satıcı veya sağlayıcı tarafından uygulanacak faturalandırma dönemleri sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça 1 ay olacak. Faturanın zamanında ödenmemesi durumunda uygulanacak gecikme zammı oranına da 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un ilgili maddesine göre belirlenen zam oranını aşmamak kaydıyla üst sınır getirilecek.
Tüketicinin onayı alınmadan abonelik sözleşmesi uzatılamayacak. Belirli süreli abonelik sözleşmelerine, sözleşmenin belirlenen süre kadar uzayacağına ilişkin hükümler konulamayacak.
Ancak abonelik sözleşmesinin kurulmasından sonra sözleşmenin sona ereceği tarihe kadar tüketicinin talepte bulunması veya onay vermesi halinde abonelik sözleşmesi uzatılabilecek. Sözleşme süresi sonunda tüketiciden açık bir talep veya onay almadığı halde mal veya hizmet sunmaya devam eden satıcı veya sağlayıcı, sunulan bu mal veya hizmet için hiçbir bedel talep edemeyecek.
Sözleşmeler anlaşılabilir dilde, açık ve okunabilir olacak
Abonelik sözleşmeleri en az 12 punto büyüklüğünde, anlaşılabilir dilde, açık, sade ve okunabilir şekilde düzenlenecek.
Sözleşmedeki eksiklik, sözleşmeyi düzenleyen tarafından tüketiciden ilave bir ödemede bulunmasını istemeksizin derhal giderilecek. Aksi takdirde, tüketici herhangi bir ödemede bulunmaksızın sözleşmeyi feshedebilecek.
Taahhüt süresince sözleşme ve taahhütname koşullarında tüketici aleyhine değişiklik yapılamayacak. Ayrıca taahhüdün geçerlilik süresi ile taahhüt konusu mal veya hizmetin nitelikleri, tüm vergiler dahil toplam fiyatı, indirim yapılan tarifenin taahhüt verilmeden önceki fiyatı, aylık yapılan indirim miktarı, taahhüdün süresinden önce sonlandırılması durumunda tüketicinin elde ettiği faydalara ilişkin geri ödeyeceği bedelin hesaplanma yöntemi gibi bilgiler taahhütnamelerde zorunlu olarak yer alacak. İmzalanan taahhütnamenin bir örneğinin tüketiciye verilmesi de zorunlu olacak. Bu şekilde tüketici taahhütnameye ilişkin her ayrıntıyı bilecek.
Süresinden önce aboneliğin feshedilmesi
Yeni düzenleme ile taahhütlü aboneliğini süresinden önce fesheden tüketicilerden talep edilecek bedel, tüketicinin taahhüdüne son verdiği tarihe kadar tüketiciye sağlanan indirim, cihaz veya diğer faydaların bedellerinin tahsil edilmemiş kısmının toplamı ile sınırlı olacak. Tüketicinin yerleşim yerinin değişmesi ve taahhüt konusu hizmetin tüketiciye yeni yerleşim yerinde aynı nitelikte sunulmasının fiilen imkansız olması durumunda, tüketici, herhangi bir bedel ödemeksizin taahhütlü aboneliğini feshedebilecek.
Hizmet sağlayıcı, taahhüt kapsamında verilen malın ayıbından sorumlu tutulacak.
Bir yıl içinde ödeme tutarına itiraz edilebilecek
Düzenleme ile tüketiciler abonelik süresince ödeme bildiriminin ayrıntılarına ücret ödemeksizin erişebilecek. Ödeme bildiriminin tüketiciye son ödeme tarihinden en az 7 gün önce gönderilecek, ödeme bildiriminin gönderilmesine ilişkin masraflar ise tüketiciden talep edilemeyecek.
Tüketiciler ödeme bildiriminde yer alan tutarın hatalı olduğu gerekçesiyle bildirimin düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde ödeme bildirimine itiraz edebilecek.
Tüketici istediği zaman sözleşmeyi feshedebilecek
Öte yandan, tüketiciler istediği zaman abonelik sözleşmesini feshetme hakkına sahip olacak. Aboneliğe son verme isteği süresi içinde yerine getirilmezse, abonelikten faydalanılmış olsa dahi tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemeyecek ve sözleşmenin feshi, sözleşmenin kurulmasından daha ağır şartlara bağlanamayacak.
Abonelik sözleşmesini fesheden tüketicilere yapılacak bedel iadesi, fesih bildiriminin hüküm ifade etmesinden itibaren 15 gün içinde gerçekleştirilecek. Hizmet bedelini sonradan ödeyen tüketicilere fesih bildiriminin hüküm ifade etmesinden itibaren 10 gün içinde son bir fatura gönderilerek borçları konusunda bilgilenmeleri sağlanacak.
Kaynak; Dünya Gazetesi